Tủa Chùa là huyện vùng cao, điều kiện kinh tế còn nhiều nhiều khó khăn, đại bộ phận người dân là người dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức còn chưa cao. Những năm qua, bên cạnh những truyền thống văn hóa tốt đẹp của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn vẫn còn tồn tại nhiều hủ tục lạc hậu cần được xóa bỏ như: Tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, người chết còn để lâu trong nhà ... những hủ tục này đã trở thành một thói quen sinh hoạt không dễ xóa bỏ của đồng bào các dân tộc thiểu số.

Một số hình ảnh về tuyên truyền, truyền thông chuyên đề 573b

 Theo số liệu thống kê, năm 2017 toàn huyện có 700 cặp kết hôn trong đó có 142 vụ tảo hôn. Tình trạng tảo hôn trên địa bàn huyện chủ yếu diễn ra ở đồng bào dân tộc Mông. Lứa tuổi phổ biến trong tảo hôn thường ở độ tuổi 13 đến 16 đối với nữ, 16 đến 19 tuổi đối với nam. Nguyên nhân chủ yếu là do một bộ phận Nhân dân nhận thức chưa đầy đủ tầm quan trọng của việc thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh và sự cần thiết của việc bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc đối với sự phát triển bền vững của địa phương. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh chưa được quan tâm thường xuyên, chưa có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Chưa có cơ chế, chính sách đồng bộ, xác định lộ trình cụ thể và các nội dung, phương thức triển khai hiệu quả trong việc thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh ở từng địa bàn cơ sở. Vai trò của đội ngũ già làng, trưởng bản, người có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động chưa được phát huy có hiệu quả.

Xác định thay đổi nhận thức trong đồng bào các dân tộc thiểu số về xóa bỏ hủ tục lạc hậu là vấn đề quan trọng và lâu dài rất cần sự vào cuộc của cấp uỷ, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể; sau khi nội dung chuyên đề số 573b/CTr-MTTQ-BTT, ngày 28/7/2016 của Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh Điện Biên chính thức được ban hành. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện đã xây dựng kế hoạch bám sát nhiệm vụ trọng tâm của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện và chương trình thống nhất hành động của Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Tủa Chùa, chủ động tham mưu với Cấp ủy, xây dựng các kế hoạch hàng năm tổ chức thực hiện chương trình chuyên đề về xóa bỏ hủ tục lạc hậu trong việc cưới, việc tang, hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn huyện Tủa Chùa, phối hợp với các ngành chức năng, các tổ chức thành viên, cấp ủy, chính quyền và MTTQ cấp xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước  gắn với việc học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp; các quyết định của Nhà nước, của tỉnh về chế độ chính sách đối với các dân tộc thiểu số, công tác chăm lo đời sống của Nhân dân, nhất là chính sách hỗ trợ người nghèo, người có công với cách mạng, các hộ gia đình chính sách..., từ năm 2017 đến nay, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện tổ chức thành công 39 cuộc tuyên truyền chương trình chuyên đề 573b của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Điện Biên về vận động Nhân dân tham gia xây dựng Quy ước và thực hiện xóa bỏ hủ tục lạc hậu trong đồng bào các dân tộc thiểu số tại các điểm Hội xuân, các thôn bản, điểm trường trên địa bàn huyện Tủa Chùa với hơn 23.800 lượt người tham dự.

Ngoài ra, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện còn lồng ghép, phối hợp với các cơ quan, tổ chức thành viên đẩy mạnh công tác tuyền truyền trong sơ kết, tổng kết các dòng họ trên địa bàn huyện, sơ kết, tổng kết công tác Mặt trận ở các xã, thị trấn; tuyên truyền tại khu dân cư nhân Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc 18/11 hàng năm.

Bà Vi Thu Hằng – Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện cho biết thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh gắn với việc bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc trong huyện là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, hiệu quả, bền vững, trên nguyên tắc tuân thủ thực hiện đúng chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và được triển khai đồng bộ, quyết liệt. MTTQ Việt Nam huyện tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động, hướng dẫn, kiểm tra của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội; cán bộ, đảng viên phải gương mẫu đi đầu trong việc xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh để nêu gương cho quần chúng làm theo.

Sau 07 năm triển khai thực hiện đến nay, Nhân dân các dân tộc đã nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xóa bỏ hủ tục lạc hậu, đơn giản hóa các thủ tục trong tổ chức việc cưới, việc tang; giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống,... các thôn bản, tổ dân phố đều xây dựng quy ước, hương ước phù hợp với phong tục tập quán từng địa phương. Khi ốm đau bà con đã tới cơ sở y tế khám và điều trị, nhiều hộ đã có ý thức rời chuồng trại xa nhà, đảm bảo vệ sinh môi trường; tích cực hơn trong lao động sản xuất, vươn lên làm giàu chính đáng./.